CICERO Uluslararası İklim Araştırmaları Merkezi'nden bilim insanları tarafından yürütülen ve Reading Üniversitesi tarafından desteklenen araştırma, emisyonların Paris Anlaşması'nın hedeflerine ulaşacak kadar azaltılması halinde nüfusun yüzde 20'sinin aşırı hava riskleriyle karşı karşıya kalabileceğini, sınırlı önlem alınması halinde ise bu oranın yüzde 70'e çıkacağını gösteriyor.

Nature Geoscience dergisinde yayınlanan yeni makale, küresel ısınmanın hava durumundaki normal değişimlerle birleşerek hem aşırı sıcaklıklarda hem de yağışlarda on yıllarca sürecek çok hızlı değişimler yaratabileceğini gösteriyor. Aşırı hava koşullarının farklı ülkeler üzerindeki etkisini araştıran çok az çalışma var.

CICERO'daki araştırmanın başyazarı Dr. Carley Iles şunları söyledi: "Küresel ortalamaya kıyasla insanların ve ekosistemlerin deneyimleriyle daha ilgili olmaları nedeniyle bölgesel değişikliklere odaklanıyoruz ve önümüzdeki on yıllar boyunca bir veya daha fazla aşırı olay endeksinin oranlarında önemli değişiklikler yaşayacağı öngörülen bölgeleri belirliyoruz."

BENZERİ GÖRÜLMEMİŞ KOŞULLAR

Çalışmada, mevcut nüfusun yüzde 70'ini kapsayan tropik ve subtropik bölgelerin büyük bölümünün, yüksek emisyon senaryosu altında önümüzdeki 20 yıl içinde sıcaklık ve yağış aşırılıklarında güçlü ortak değişim oranları yaşamasının beklendiğini göstermek için büyük iklim modeli simülasyonları kullanılmıştır.

Güçlü emisyon azaltımı ile bu rakamın yüzde 20'ye veya yaklaşık 1,5 milyar insana düşmesi beklenmektedir.

Hızlı değişiklikler, şu anda iklim değişikliğinin gerçekleşen etkilerinin orantısız bir payını oluşturan benzeri görülmemiş koşulların ve aşırı olayların riskini artırmaktadır.

Örneğin, sıcak hava dalgaları hem insanlarda hem de çiftlik hayvanlarında ısı stresine ve aşırı ölümlere, ekosistemlerde strese, tarımsal verimin düşmesine, enerji santrallerinin soğutulmasında zorluklara ve ulaşımın aksamasına neden olabilir.

Benzer şekilde, aşırı yağışlar sellere ve yerleşim yerlerinin, altyapının, mahsullerin ve ekosistemlerin zarar görmesine, erozyonun artmasına ve su kalitesinin düşmesine neden olabilir.

Dolayısıyla toplum, özellikle birden fazla tehlike aynı anda arttığında, aşırı uçlardaki yüksek değişim oranlarına karşı özellikle savunmasız görünmektedir.

TEMİZLİK RİSKLERİ

Temizleme riskleri Reading Üniversitesi'nden eş yazar Dr. Laura Wilcox şunları söyledi: "Ayrıca, çoğunlukla Asya üzerinde olmak üzere hava kirliliğinin hızla temizlenmesinin, aşırı sıcaklarda eş zamanlı artışlara yol açtığını ve Asya yaz musonlarını etkilediğini bulduk. Havanın temizlenmesi sağlık açısından kritik önem taşırken, hava kirliliği küresel ısınmanın bazı etkilerini de maskelemiştir.

Şimdi, gerekli temizlik küresel ısınma ile birleşebilir ve önümüzdeki on yıllarda aşırı koşullarda çok güçlü değişiklikler meydana getirebilir."

Yeni makale hızlı değişim olasılığına odaklanırken, yazarlar sonuçların iklim adaptasyonu için önemli etkileri olduğunu vurguluyor. "En iyi durumda, hızlı değişikliklerin 1,5 milyar insanı etkileyeceğini hesaplıyoruz. Bununla başa çıkmanın tek yolu, önümüzdeki 1-2 on yıl içinde benzeri görülmemiş aşırı olayların yaşanma olasılığının çok daha yüksek olduğu bir duruma hazırlanmaktır" diyor CICERO Uluslararası İklim Araştırmaları Merkezi'nden Dr. Bjørn H. Samset.