Türk demokrasi tarihinde "Kara bir leke" olan 1960 askeri darbesinin ardından yargılamaların yapıldığı "Demokrasi ve Özgürlükler Adası" ya da önceki adıyla "Yassıada"dayım…
Öğle saatleri; hava güneşli, hafif bir rüzgâr var. Demokrasi meydanındayız, uzaktan müzik sesi geliyor; "Adnan Menderes'in sevdiği şarkılar..."
Teşekkürler…
Sezar'ın hakkı Sezar'a... Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen, Tuzla Belediye Başkanı Şadi Yazıcı, Sancaktepe Kurucu Başkanı, AK Parti Ataşehir ilçe Başkanı İsmail Erdem’i kutluyoruz... "Yassıada'yı görmeyen kalmasın" dediği ve bizleri davet ettiği için.
AK Parti Ataşehir Teşkilat Bşk. Halil İbrahim Yazıcı, AK Parti Ataşehir Kadın Kolları Bşk. Gülayşe Durak ve İlçe Kadın Kolları Teşkilat Bşk Aygül Kaya’ya planlı programlı tüm ilçe yönetimi ve mahalle teşkilatıyla ilgilendikleri ve gerektiğinde de rehber oldukları için tebrik ediyorum.
Yassıada, İstanbul'un Marmara Denizi açıklarında bulunan adalarından biridir. Yeni adıyla "Demokrasi ve Özgürlükler adası" olan Yassıada, milâttan sonra dördüncü yüzyıldan itibaren sürgün amaçlı olarak kullanılmış. Osmanlı döneminde de bir manastırın bulunduğu ada, uzun süre başkentin yanıbaşında kendi halinde bir ada olarak kaldı. Cumhuriyetin ilânından sonra Deniz Kuvvetleri'ne tahsis edilen ada, 1960 Darbesi sonrası gerçekleştirilen yargılamalar Türk siyaset tarihinde de acı bir olayla anılmaya başlandı. Günümüzde Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak ziyaretçilerini ağırlamaya başladı.
Adadaki en önemli yerlerden biri de Adnan Menderes Müzesi...
Müzede Menderes’in uçak kazasından eğitimine, Meclis'e girişinden kalkınma yıllarına kadar hayatından birçok kesit ayrı ayrı odalarda anlatılıyor. Menderes’in birçok fotoğrafını da bu alanda görmek mümkün.
Müzede üst kat ise çok farklı. Menderes’in ruh hali uzun uzun anlatılıyor;
Ölüm korkusu, çaresizlik, halüsinasyon, intihar, özlem ve sorgulama da tek tek anlatılıyor. Ayrıca üst katta Menderes’in hapis tutulduğu oda var,
Hapishane...
Menderes'in "hapis yattığı" koğuş, demir karyola, yanında bir tahta masa ve en acısı da kapısız bir tuvalet.
Mahkeme salonunda yaşananlar...
Teknolojinin imkanlarıyla geçmişi günümüze öyle bir taşıyorlar ki, yargılama anını iliklerinize kadar hissediyorsunuz. Kitaplarda okuduğumuzdan çok daha vurgulayıcı simülasyonlarla duruşmayı neredeyse canlı izliyorsunuz.
Adanın dört bir yanındaki obje ve heykeller dikkati çekiyor.
Açık alandaki en ilginç tasarımlardan biri, sansüre takıldığı için muhataplarına ulaşamayan mektuplardan yola çıkılarak yapılan "Ulaşamayanlar" heykeli. Heykel, etrafı dikenli tellerle çevrili mektuplar ve büyük bir tüy kalemden oluşuyor.
Demokrasi Feneri
Ada'nın ucuna ise demokrasiye olan saygıyı ve inancı canlı tutmak için demokrasi feneri yapılmış. Fenerin ışığı yalnızca ada'dan değil komşu adalardan ve İstanbul'un yakın kıyılarından da görülebiliyor.
Demokrasi Feneri'ne çıktık, etrafı seyrettik. Bu fener demokrasi ışığını simgeliyormuş.
Adnan Menderes Kongre Merkezi… Bu çok amaçlı salon 600 kişi kapasiteli. Ayrıca önünde de 3650 metrekare alana sahip Demokrasi Meydanı karşınıza çıkıyor.
Katre Island Hotel
Bilmiyor gülmeyi sakinlerinin binde biri,
Bir vatan derdi birikmiş bir avuçluk karada.
Kuşu hicran getirir, dalgası hüsran götürür
Mavi bir gölde elem katresidir Yassıada.
Ada'nın zindan duvarlarının şahitlerinden Faruk Nafiz Çamlıbel...
Faruk Nafiz Çamlıbel... Ünlü, "Han Duvarları" şiirinin şairi.
Demokrat Parti Milletvekili... Yassıada'da yattı. "Zindan Duvarları" şiirini yazdı.
" Otelin adı neden, 'Katre?'
İçinde, "Katre (su damlası)" sözcüğü geçiyor. Otel, adını bu şiirden alıyor.
Yargılamaların yapıldığı dönemde subay yatakhanesi olarak kullanılan "Demokrasi ve Özgürlükler Müzesi"nin girişindeki duvarda, Adnan Menderes'in "Yeter! Söz milletindir!" ifadesi dikkati çekiyor.
Ada'da kongre turizmi için inşa edilen 123 odalı otel de var. Ayrıca 700 kişilik cami de unutulmamış ve ismi Fatin Rüştü Zorlu.
"Demokrasi ve Özgürlükler Adası"nda kütüphane, zindanlar ve cam teras bulunuyor.
Ne Üzücü…
27 Mayıs ruhu... Ne acıdır ki aramızda dolaşıyor.
Herkes çevresine baksın... "Ah! Yine darbe oluverse" diye, iç geçirenleri görecektir!
Adada dolaşırken hüzünleniyorsunuz zaman zaman; darbelerin hiç yaşanmamasını istiyorsunuz. Böyle müzelerde dolaştıkça demokrasiye ne kadar çok sarılmak gerektiğini daha iyi anlıyorsunuz. Dünyaya bu ihanetin dramı iyi anlatılmalı ve unutturulmamalı... Çünkü, yaşadığımız saatlerin kıymetini o demokrasi şehitlerine borçluyuz. Ve 12 Eylülleri, 27 Mayısları, 15 Temmuzları lanetliyorsunuz.
Son söz olarak da yaşasın demokrasi diyorsunuz...
Önemli Hatırlatma…Yassıada ziyaretçilerini bekliyor, isterseniz Yassıada'ya gidebilirsiniz ama Biletix'ten bilet alarak.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 35 | 31 | 1 | 3 | 86 | 22 | 96 | +64 |
2 | Fenerbahçe | 35 | 28 | 1 | 6 | 89 | 31 | 90 | +58 |
3 | Trabzonspor | 35 | 18 | 13 | 4 | 61 | 48 | 58 | +13 |
4 | Başakşehir FK | 35 | 16 | 12 | 7 | 50 | 40 | 55 | +10 |
5 | Beşiktaş | 35 | 16 | 13 | 6 | 48 | 42 | 54 | +6 |
6 | Alanyaspor | 35 | 12 | 10 | 13 | 50 | 47 | 49 | +3 |
7 | Kasımpaşa | 35 | 14 | 14 | 7 | 57 | 63 | 49 | -6 |
8 | Çaykur Rizespor | 35 | 14 | 14 | 7 | 47 | 54 | 49 | -7 |
9 | Sivasspor | 35 | 12 | 11 | 12 | 42 | 51 | 48 | -9 |
10 | Antalyaspor | 35 | 11 | 12 | 12 | 40 | 44 | 45 | -4 |
11 | Adana Demirspor | 35 | 10 | 11 | 14 | 50 | 47 | 44 | +3 |
12 | Samsunspor | 35 | 11 | 15 | 9 | 40 | 45 | 42 | -5 |
13 | Kayserispor | 35 | 11 | 13 | 11 | 41 | 50 | 41 | -9 |
14 | MKE Ankaragücü | 35 | 8 | 12 | 15 | 43 | 46 | 39 | -3 |
15 | Fatih Karagümrük | 35 | 9 | 16 | 10 | 43 | 45 | 37 | -2 |
16 | Konyaspor | 35 | 8 | 14 | 13 | 34 | 48 | 37 | -14 |
17 | Gaziantep FK | 35 | 9 | 18 | 8 | 40 | 55 | 35 | -15 |
18 | Hatayspor | 35 | 7 | 15 | 13 | 39 | 49 | 34 | -10 |
19 | Pendikspor | 35 | 8 | 18 | 9 | 40 | 71 | 33 | -31 |
20 | İstanbulspor | 35 | 4 | 24 | 7 | 26 | 68 | 16 | -42 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Eyüpspor | 33 | 23 | 7 | 3 | 73 | 31 | 72 | +42 |
2 | Göztepe | 33 | 21 | 6 | 6 | 59 | 19 | 69 | +40 |
3 | Sakaryaspor | 33 | 16 | 8 | 9 | 48 | 35 | 57 | +13 |
4 | Bodrumspor | 33 | 15 | 7 | 11 | 42 | 21 | 56 | +21 |
5 | Çorum FK | 33 | 16 | 9 | 8 | 54 | 34 | 56 | +20 |
6 | Kocaelispor | 33 | 16 | 10 | 7 | 48 | 39 | 55 | +9 |
7 | Bandırmaspor | 33 | 13 | 9 | 11 | 49 | 31 | 50 | +18 |
8 | Gençlerbirliği | 33 | 13 | 9 | 11 | 38 | 32 | 50 | +6 |
9 | Boluspor | 33 | 14 | 11 | 8 | 31 | 34 | 50 | -3 |
10 | Erzurumspor FK | 33 | 12 | 10 | 11 | 30 | 30 | 44 | 0 |
11 | Manisa FK | 33 | 9 | 11 | 13 | 40 | 38 | 40 | +2 |
12 | Ümraniyespor | 33 | 11 | 15 | 7 | 38 | 46 | 40 | -8 |
13 | Keçiörengücü | 33 | 10 | 14 | 9 | 33 | 42 | 39 | -9 |
14 | Tuzlaspor | 33 | 9 | 14 | 10 | 34 | 46 | 37 | -12 |
15 | Adanaspor | 33 | 10 | 17 | 6 | 27 | 45 | 36 | -18 |
16 | Şanlıurfaspor | 33 | 8 | 14 | 11 | 30 | 37 | 35 | -7 |
17 | Altay | 33 | 5 | 25 | 3 | 15 | 75 | 9 | -60 |
18 | Giresunspor | 33 | 2 | 27 | 4 | 15 | 69 | 7 | -54 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Esenler Erokspor | 36 | 26 | 5 | 5 | 83 | 29 | 83 | +54 |
2 | Van Spor FK | 35 | 24 | 5 | 6 | 63 | 34 | 78 | +29 |
3 | Bucaspor 1928 | 36 | 21 | 5 | 10 | 54 | 25 | 73 | +29 |
4 | 1461 Trabzon FK | 36 | 21 | 6 | 9 | 71 | 39 | 72 | +32 |
5 | Ankaraspor | 36 | 15 | 8 | 13 | 45 | 35 | 58 | +10 |
6 | Yeni Mersin İdman Yurdu | 36 | 16 | 10 | 10 | 50 | 36 | 58 | +14 |
7 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 36 | 15 | 14 | 7 | 47 | 38 | 52 | +9 |
8 | Karacabey Belediye Spor | 36 | 13 | 11 | 12 | 43 | 37 | 51 | +6 |
9 | Ankara Demirspor | 36 | 15 | 16 | 5 | 43 | 46 | 50 | -3 |
10 | Diyarbekir Spor | 36 | 12 | 15 | 9 | 39 | 41 | 45 | -2 |
11 | Kırklarelispor | 36 | 11 | 14 | 11 | 33 | 41 | 44 | -8 |
12 | Altınordu | 36 | 10 | 13 | 13 | 45 | 39 | 43 | +6 |
13 | Hes İlaç Afyonspor | 36 | 10 | 14 | 12 | 25 | 38 | 42 | -13 |
14 | Serik Belediyespor | 36 | 10 | 16 | 10 | 29 | 45 | 40 | -16 |
15 | Nazilli Belediyespor | 36 | 11 | 16 | 9 | 38 | 57 | 39 | -19 |
16 | Zonguldak Kömürspor | 36 | 11 | 17 | 8 | 41 | 57 | 38 | -16 |
17 | Kırşehir Futbol SK | 36 | 5 | 23 | 8 | 38 | 76 | 23 | -38 |
18 | Bursaspor | 35 | 5 | 22 | 8 | 25 | 64 | 20 | -39 |
19 | Adıyaman FK | 36 | 4 | 25 | 7 | 28 | 63 | 19 | -35 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kepezspor FAŞ | 28 | 22 | 2 | 4 | 67 | 18 | 70 | +49 |
2 | Aliağa Futbol A.Ş. | 28 | 19 | 0 | 9 | 60 | 18 | 66 | +42 |
3 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 28 | 15 | 6 | 7 | 40 | 25 | 52 | +15 |
4 | 52 Orduspor FK | 28 | 14 | 7 | 7 | 40 | 28 | 49 | +12 |
5 | İnegöl Kafkas GK | 28 | 13 | 7 | 8 | 37 | 30 | 47 | +7 |
6 | Edirnespor | 28 | 13 | 10 | 5 | 45 | 28 | 44 | +17 |
7 | Mardin 1969 Spor | 28 | 12 | 11 | 5 | 40 | 34 | 41 | +6 |
8 | K.Çekmece Sinopspor | 28 | 10 | 10 | 8 | 41 | 31 | 38 | +10 |
9 | Karabük İdmanyurdu Spor | 28 | 10 | 13 | 5 | 27 | 44 | 35 | -17 |
10 | Artvin Hopaspor | 28 | 9 | 12 | 7 | 33 | 29 | 34 | +4 |
11 | Talasgücü Belediyespor | 28 | 10 | 14 | 4 | 34 | 45 | 34 | -11 |
12 | Kırıkkalegücü FK | 28 | 8 | 15 | 5 | 31 | 42 | 29 | -11 |
13 | Gümüşhanespor | 28 | 4 | 14 | 10 | 25 | 49 | 22 | -24 |
14 | Malatya Arguvanspor | 28 | 3 | 21 | 4 | 21 | 57 | 13 | -36 |
15 | Tarsus İdman Yurdu | 28 | 2 | 22 | 4 | 20 | 83 | 10 | -63 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
12/05/2024 | Adana Demirspor | vs | Gaziantep FK |
12/05/2024 | Alanyaspor | vs | Beşiktaş |
12/05/2024 | Fatih Karagümrük | vs | Galatasaray |
12/05/2024 | Fenerbahçe | vs | Kayserispor |
12/05/2024 | Hatayspor | vs | MKE Ankaragücü |
12/05/2024 | Kasımpaşa | vs | Antalyaspor |
12/05/2024 | Konyaspor | vs | Samsunspor |
12/05/2024 | Pendikspor | vs | Çaykur Rizespor |
12/05/2024 | Sivasspor | vs | Başakşehir FK |
12/05/2024 | Trabzonspor | vs | İstanbulspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
10/05/2024 | Keçiörengücü | vs | Altay |
10/05/2024 | Giresunspor | vs | Ümraniyespor |
11/05/2024 | Adanaspor | vs | Bandırmaspor |
11/05/2024 | Boluspor | vs | Çorum FK |
11/05/2024 | Erzurumspor FK | vs | Eyüpspor |
11/05/2024 | Göztepe | vs | Bodrum FK |
11/05/2024 | Kocaelispor | vs | Sakaryaspor |
11/05/2024 | Şanlıurfaspor | vs | Manisa FK |
11/05/2024 | Tuzlaspor | vs | Gençlerbirliği |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
04/05/2024 | Altınordu | 3 - 3 | Ankaraspor |
04/05/2024 | Bucaspor 1928 | 3 - 1 | Diyarbekir Spor |
04/05/2024 | Serik Belediyespor | 0 - 6 | Esenler Erokspor |
04/05/2024 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 3 - 1 | Karacabey Belediye Spor |
04/05/2024 | Adıyaman FK | 4 - 1 | Hes İlaç Afyonspor |
04/05/2024 | Ankara Demirspor | 5 - 2 | Yeni Mersin İdman Yurdu |
04/05/2024 | Kırklarelispor | 1 - 3 | Zonguldak Kömürspor |
04/05/2024 | Kırşehir Futbol SK | 4 - 5 | 1461 Trabzon FK |
30/04/2024 | Diyarbekir Spor | 2 - 1 | Bursaspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
27/04/2024 | Malatya Arguvanspor | 3 - 4 | Talasgücü Belediyespor |
27/04/2024 | Gümüşhanespor | 2 - 4 | Kepezspor FAŞ |
27/04/2024 | Artvin Hopaspor | 0 - 1 | 52 Orduspor FK |
27/04/2024 | Mardin 1969 Spor | 4 - 2 | İnegöl Kafkas GK |
27/04/2024 | Tarsus İdman Yurdu | 1 - 1 | Karabük İdmanyurdu Spor |
27/04/2024 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 1 - 0 | Edirnespor |
27/04/2024 | Aliağa Futbol A.Ş. | 6 - 3 | Kırıkkalegücü FK |